Narzędzia i serwisy dla naukowców

Narzędzia dla naukowców 

 

Podczas pisania publikacji naukowych nieocenioną pomocą mogą okazać się zautomatyzowane narzędzia do zarządzania cytowaniami i bibliografią załącznikową. Do dyspozycji sa bezpłatne oraz komercyjne rozwiązania tego typu, Biblitoteka Politechniki Łódzkiej poleca zwłaszcza dwa z nich: EndNote Web i Mendeley.

 


Identyfikatory naukowców

 

Identyfikator jednoznaczne identyfikuje  autora i jednocześnie eliminuje problem błędnej identyfikacji prac. Pozwala w obrębie jednego konta przyporządkować wszelkie kombinacje nazwiska/imion/inicjałów, odnoszących się do danego autora oraz dodać publikacje sprzed i po zmianie nazwiska, następnie scalić dane, by uzyskać prawidłowe dane bibliometryczne. Zostaje z badaczem nawet wtedy, gdy zmieni on uczelnię wyższą, stojącą za jego afiliacją. Jest istotny w bazach naukometrycznych – daje autorom możliwość poprawnego kształtowania swojego naukowego portfolio i prezentowania osiągnięć na podstawie impact factor, indeksu Hirscha oraz liczby cytowań...  

Identyfikatory wykorzystywane są też do kontaktów z zewnętrznymi instytucjami - różne organizacje używają ich do poprawy jakości cytowań i rekordów bibliograficznych, do kontroli publikacji oraz uwierzytelniania na własnej platformie personelu, redaktorów i autorów. Mogą być wymagane podczas występowania o granty. Wydawcy (np. IEEE, Nature Publishing Group, Biomed Central) wykorzystują identyfikatory w celu pozyskania pełnych informacji o autorach, ich dorobku i afiliacjach w momencie składania przez nich manuskryptów.

  

PUBLONS 

platforma umożliwiająca naukowcom udostępnianie, omawianie i uznawanie recenzji oraz edycji badań naukowych. Służy również do wyszukiwania recenzentów. Z platformy korzystają tacy wydawcy jak m.in. Springer Nature, Wiley, Taylor and Francis Group, IOP Publisher, Wolters Kluwer, Royal Society of Chemistry. Ponad 250 000 recenzentów (w tym ponad 900 z Polski), korzysta z platformy, aby bez wysiłku rejestrować wszystkie prestiżowe prace: publikacje, recenzje innych osób, członkostwo w redakcjach i nagrody - wszystko w jednym miejscu.

W dniach 12-14 kwietnia wszystkie publiczne identyfikatory ResearcherID zostały przeniesione do Publons.

  • Od 15 kwietnia 2019 r. Publons jest nowym środowiskiem, w którym naukowcy mogą korzystać z ulepszonego Web of Science ResearcherID. Identyfikatory ResearcherID, deklarowana historia publikacji i inne informacje o koncie ResearcherID zostały przeniesione do Publons. Wszystkie istniejące linki do ResearcherIDs przekierują do nowego Web of Science ResearcherID, hostowanego na Publons, w tym z utworzonych wszelkich identyfikatorów ResearcherID.
    Źródło: https://publons.freshdesk.com/support/solutions/articles/12000055561-what-is-happening-to-researcherid-
  • ResearcherID było rozwiązaniem wprowadzonym przez Thomson Reuters. Składało się ze znaków alfanumerycznych i uwzględniało rok, w którym użytkownik się zarejestrował. Serwis wyświetlał publiczny profil badacza (powiązany z Web of Science), jego e-mail, afiliację i zainteresowania naukowe, wykaz publikacji oraz umożliwiało korygowanie danych, dodawanie brakujących pozycji, monitorowanie liczby cytowań i indeksu Hirscha. Dodatkowo portal ułatwiał kontakt i współpracę z naukowcami z innych krajów. O ile platforma Web of Science dostępna jest poprzez licencję, usługa ResearcherID była darmowa dla społeczności naukowej.

Zobacz też Publons Academy

 

ORCID

to stały, unikalny, cyfrowy identyfikator, który nie jest powiązany z żadnym serwisem, bazą czy instytucją. To otwarty projekt, który ma ułatwić życie naukowcom i wyeliminować konieczność utrzymywania i zarządzania kilkoma profilami w różnych serwisach. ORCID ma scalać różne źródła (łatwy import danych z "zasobów" konkurencyjnych identyfikatorów, np. ResearcherID, Scopus Author Identifier, Google Scholar), by zapewnić kompleksową informację w jednym miejscu. Oprócz jednoznacznej identyfikacji badacz może linkować do swojego profilu wszystkie swoje publikacje, realizowane projekty i granty.

Zarządzenie Nr 04/2018 Rektora Politechniki Łódzkiej z dnia 1 czerwca 2018 roku w sprawie kont ORCID dla nauczycieli akademickich w Politechnice Łódzkiej (dostepne po zalogowaniu).


W sprawie ORCID informacji udziela Oddział Zbiorów Elektronicznych Biblioteki PŁ: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

 

Scopus Author ID

jest identyfikatorem tworzonym automatycznie przez komputerowe algorytmy w bazie Scopus. Jego celem jest rozróżnienie autorów o podobnych nazwiskach przez przypisanie do każdego z nich unikalnego numeru i zgrupowanie wszystkich dokumentów napisanych przez tego autora, znajdujących się w zasobach bazy. Idea jest słuszna, ale algorytmy mogą się mylić – jeden autor może być przypisany pod wiele profili (Scopus oczywiście reaguje na sugestie autorów i poprawia błędne dane).

Google Scholar Citations

z serwisu Google Scholar warto korzystać choćby z tego względu, że jest on łatwo dostępny, przekierowują do niego wyniki wyszukiwania z wyszukiwarki Google, jest prosty w użyciu i generalnie robi wszystko za użytkownika. Wystarczy mieć konto w Google i uzupełnienie pól z imieniem, nazwiskiem i afiliacją, serwis sam znajdzie teksty, z których wystarczy zaznaczyć te, które są naszego autorstwa. Potem tylko upublicznić profil i voilà. Wady? Google Scholar Citations nie uwzględnia alternatywnych nazw oraz wcześniejszych afiliacji a także nie pokazuje liczby wszystkich publikacji danego autora – trzeba przeklikać na ostatnią stronę listy publikacji by sprawdzić, ile łącznie publikacji danego autora jest w profilu.

Inne identyfikatory naukowców 

Oczywiście powyższe cztery rozwiązania nie wyczerpują puli dostępnych identyfikatorów naukowców:

  • PBN ID (nadawany w Polskiej Bibliografii Naukowej), 
  • numeryczny identyfikator w bazie „Ludzie Nauki” serwisu nauka-polska.pl (wykorzystywany na przykład przy biogramach naukowców w serwisie Wikipedia.pl),
  • arXiv Author ID (identyfikator autora w darmowym archiwum nierecenzowanych naukowych preprintów,
  • MR Author ID (serwis Mathematical Review),
  • zbMATH Author ID (serwis Zentralblatt MATH),
  • VIAF ID (autorytatywny rekord dla autora, utworzony na podstawie informacji ze zautomatyzowanych krajowych kartotek wzorcowych – wykorzystywany przede wszystkim w środowisku bibliotekarskim),
  • ISNI – International Standard Name Identifier,
  • OpenID.

Serwisy społecznościowe dla naukowców

Research Gate 

bezpłatny, ogólnodostępny serwis społecznościowy dla naukowców. Funkcjonuje od 2008 r. Jest to typowy serwis społecznościowy - dla naukowców - wyposażony w dodatkowe narzędzia umożliwiające efektywną współpracę naukową. Sprawdza się także jako bezpłatny serwis czasopism - serwis artykułów naukowych (w dużej części pełnotekstowych).

Academia.edu

Amerykański serwis z około siedmioma milionami użytkowników należy do największych na świecie w swojej naukowej kategorii. Academia.edu jest skierowana do naukowców ze wszystkich dziedzin nauki. Badacze umieszczają tam dane bibliograficzne swoich tekstów lub gotowe do ściągnięcia pliki.

Figshare

jest narzędziem przeznaczonym dla badaczy, którzy w przyjazny i łatwy sposób chcą udostępnić swoje dane — założenie jest takie, aby było to możliwe w sposób jak najprostszy, ułatwiający cytowanie i dzielenie się materiałami w serwisach społecznościowych. W serwisie można zamieszczać różnego rodzaju materiały: pliki tekstowe, obrazy, pliki audio i wideo we wszystkich formatach. Wszystkie materiały są umieszczane przez badaczy na licencji Creative Commons (CC0 dla baz dany; CC-BY dla pozostałych materiałów) — dzięki czemu inni badacze mogą je użyć w swoich badaniach czy publikacjach.

  

Scientix

międzynarodowy serwis społecznościowy zajmujący się metodyką nauczania przedmiotów ścisłych i przyrodniczych, otwartą dla nauczycieli, naukowców, legislatorów, przedstawicieli lokalnych środowisk oraz wszystkich zainteresowanych tym tematem.

  


Polskie serwisy naukowe

INFONA

portal komunikacji naukowej, uniwersalna, repozytoryjna, otwarta platforma dla nauki, edukacji i społeczeństwa wiedzy.

Ośrodek Przetwarzania Informacji (OPI)

Jednostka badawczo-rozwojowa zapewniająca dostęp do informacji o nauce polskiej poprzez publikację baz danych o instytucjach, projektach, publikacjach i konferencjach naukowych. Jej zadaniem jest ułatwienie szybkiego dostępu do aktualnej i kompleksowej informacji o nauce polskiej. Bazy danych OPI obejmują serwis NaukaPolska, system informacji o szkolnictwie wyższym POL-on, system wspomagania wyboru recenzentów oraz bazę aparatury badawczej.

Nauka Polska

serwis zawierający najstarsze bazy danych (prowadzone od 1990 roku), obejmujący następujące informacje: 

  • Instytucje – instytucje naukowe i badawczo-rozwojowe (państwowe i prywatne uczelnie, jednostki Polskiej Akademii Nauk, instytuty badawcze); instytucje i organizacje wspomagające naukę (archiwa, biblioteki, muzea); organy administracji centralnej oraz instytucje i organizacje pozarządowe odpowiadające za kształt polityki naukowej państwa; towarzystwa; stowarzyszenia naukowe i fundacje działające na rzecz nauki.
  • Ludzie nauki – Polacy (posiadający co najmniej stopień doktora); uczeni polscy za granicą; obcokrajowcy pracujący w polskich placówkach naukowych i badawczo-rozwojowych oraz będący członkami Polskiej Akademii Nauk i Polskiej Akademii Umiejętności, a także promotorami i recenzentami polskich prac badawczych.
  • Prace badawcze (system SYNABA) – prace naukowe i badawczo-rozwojowe; prace doktorskie i habilitacyjne.
  • Konferencje naukowe, targi i wystawy – imprezy organizowane przez polskie instytucje związane z nauką.
  • Projekty archiwalne – projekty badawcze własne i promotorskie, rozwojowe, zamawiane i celowe.

 

POL-on 

zintegrowany system informacji o nauce i szkolnictwie wyższym, który wspiera pracę departamentów resortu nauki, a także Centralnej Komisji ds. Stopnii i Tytułów. Gromadzi wszelkie dane o wszystkich polskich jednostkach naukowych, do których publiczny dostęp wynika z ustaw i rozporządzeń Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Zbiera także informacje o znajdujących się w posiadaniu uczelni laboratoriach i aparaturze badawczej, zbiorach bibliotecznych, przeprowadzanych inwestycjach, projektach naukowych, publikacjach, patentach czy dokonaniach upowszechniających naukę. Znaleźć tu można również wskaźniki ewaluacji uczelni. 

Polska Bibliografia Naukowa (PBN)

dostępna na stronie POL-on gromadzi informacje o dorobku polskich naukowców i polskich jednostek naukowych. Instytucje oraz użytkownicy indywidualni mogą prowadzić w PBN swoją bibliografię naukową. Przechowuje katalog osób w oparciu o system POL-on, który zbiera dane o zatrudnieniach, a także stopniach naukowych polskich naukowców. Katalog ten stanowi pokaźne, jednakże nie wyczerpujące źródło informacji o autorach. Dodatkowo każdy zainteresowany może zalogować się w systemie i podając swój numer PESEL utworzyć w systemie rekord autora. Tak utworzony rekord zostaje zapisany w systemie POL-on i autorowi można przypisać publikacje.

Platforma Otwartej Nauki

centrum kompetencji w zakresie otwartych modeli komunikacji naukowej i dystrybucji wiedzy, ośrodek oferujący rozwiązania i narzędzia umożliwiające wdrażanie tych modeli, a także cyfrowa kolekcja polskich publikacji naukowych. Zasoby udostępniane w serwisach Platformy Otwartej Nauki to polskie czasopisma naukowe (Biblioteka Nauki), książki naukowe (Otwórz Książkę) oraz różnego rodzaju prace naukowe – przede wszystkim artykuły – deponowane przez ich autorów (Repozytorium CeON).

Nauka w Polsce

serwis, który ma za zadanie popularyzację polskiej nauki. Można na nim znaleźć wiadomości takie jak: osiągnięcia polskich naukowców.

Narodowe Centrum Badań i Rozwoju

jego głównym zadaniem jest zarządzanie i realizacja strategicznych programów badań naukowych i prac rozwojowych, które bezpośrednio przekładają się na rozwój innowacyjności.

Narodowe Centrum Nauki 

jest agencją wykonawczą powołaną do wspierania działalności naukowej w zakresie badań podstawowych, czyli prac eksperymentalnych lub teoretycznych podejmowanych przede wszystkim w celu zdobycia nowej wiedzy o podstawach zjawisk i obserwowalnych faktów, bez nastawienia na praktyczne zastosowanie ani użytkowanie.

Polska Akademia Nauk 

ogólnokrajowa, samodzielna instytucja naukowa służąca rozwojowi nauki, jej promocji, integracji i upowszechnianiu.

Fundacja na rzecz Nauki Polskiej (FNP)

niezależna i samofinansująca się polska instytucja pozarządowa typu non-profit z siedzibą w Warszawie. Fundacja realizuje swoje cele statutowe poprzez wspieranie wybitnych naukowców i zespołów badawczych, modernizację warsztatów badawczych we wszystkich dziedzinach nauki, wspomaganie innowacyjnych projektów, komercjalizacji odkryć i wynalazków naukowych. Nagroda przyznawana przez Fundację zwana jest potocznie „polskim Noblem”. Przyznawana jest w czterech obszarach nauki za szczególne osiągnięcia i odkrycia naukowe, które przesuwają granice poznania i otwierają nowe perspektywy poznawcze, wnoszą wybitny wkład w postęp cywilizacyjny i kulturowy naszego kraju oraz zapewniają Polsce znaczące miejsce w podejmowaniu najbardziej ambitnych wyzwań współczesnego świata.

Uwolnij Naukę 

portal stworzony przez Koalicję Otwartej Nauki, który zrzesza autorów i autorki specjalizujące się w działaniach na rzecz otwartej nauki. W portalu znajdują się informacje o open access, otwartościowej polityce naukowej, porady dla autorów, bibliotek, uczelni i studentów, cykliczne przeglądy linków o OA i inne.